Sylw DBCC-4475

Ydych chi'n cytuno ag etholaethau arfaethedig y Comisiwn? Ydw
Ydych chi’n gallu darparu rhagor o wybodaeth neu gynnig arall? Ydw

Gweler y ddogfen sydd ynghlwm ar gonfensiynau enwi byrrach, newydd
 
Cynnig Confensiwn Enwi Nodweddion Naturiol
Annwyl Gomisiwn Ffiniau i Gymru,

Hoffwn i ddiolch i chi am yr hyn sy'n edrych fel gwaith heriol o ran creu'r etholaethau newydd hyn, er mwyn sicrhau bod gan bobl Cymru system bleidleisio fwy cyfrannol yn 2026.

O ystyried maint llawer o'r etholaethau hyn, credaf fod y confensiynau enwi sy'n gysylltiedig â nhw yn mynd yn or-gymhleth. Er enghraifft, gallai Dwyfor Meirionydd a Sir Drefaldwyn a Glyndŵr fod yn or-feichus fel enw, ond hefyd i'r cynrychiolwyr ymrwymo iddynt gyda balchder fel gyda'r system flaenorol. Mae llawer o Aelodau o'r Senedd ac Aelodau Seneddol yn mynegi lefel o falchder yn yr ardaloedd maen nhw'n hanu ohonynt ac yn falch o'u cynrychioli. Mae hefyd yn fwy cyfleus wrth drafod materion yn eu hetholaeth eu hunain yn y Siambr.

A gaf i awgrymu bod confensiynau enwi newydd yn cael eu mabwysiadu ar gyfer y Senedd newydd, er enghraifft, yn lle Dwyfor Meirionydd a Sir Drefaldwyn a Glyndŵr, bod yr etholaeth yn cael ei henwi'n "Aran-Cambria" neu "Eryri-Cambria" gan fod hyn yn crynhoi dwy nodwedd naturiol helaeth o fewn etholaeth sydd yr un mor eang.

Yn wir, gall nodweddion naturiol mawr neu nodedig sy'n rhedeg drwy'r etholaeth hefyd ddatrys y broblem o enwau cynyddol hir. Gallai'r rhain gynnwys mynyddoedd, afonydd, dyffrynnoedd, penrhynoedd arfordirol neu, mewn rhai achosion, lle bo'n fwy priodol, cadw eu henwau sir hanesyddol megis Sir Gaerfyrddin/Caerfyrddin.

Cynigir enwau isod ar gyfer pob un o'r 16 etholaeth newydd ond, mewn gwirionedd, rwy'n gobeithio y bydd yr ymateb hwn yn ysgogi sgyrsiau ar gonfensiynau enwi, sy'n fwy priodol i natur fyrrach lleferydd ar-lein ac yn y byd modern heddiw.

1. Bangor, Aberconwy, Ynys Môn
• Enw Arfaethedig: Eryri-Menai
• Rhesymu: Yn ymgorffori Eryri ac Afon Menai, y ddwy nodwedd ddaearyddol amlwg yn yr ardal.
2. Alyn, Glannau Dyfrdwy a Wrecsam
• Enw Arfaethedig: Clywedog-Alun
• Rhesymu: Yn ymgorffori Afon Clywedog yn Wrecsam ac Afon Alun, nodweddion naturiol amlwg yn y rhanbarth.
3. Dwyfor Meirionnydd, Sir Drefaldwyn a Glyndŵr
• Enw Arfaethedig: Aran-Cambria
• Rhesymu: Wedi'i enwi ar ôl Aran Fawddwy, un o'r copaon uchaf yn ne Eryri, a Mynyddoedd Cambria, sy'n ymestyn drwy Sir Drefaldwyn.
4. Ceredigion a Sir Benfro (uno Ceredigion Preseli a Chanol a De Sir Benfro)
• Enw Arfaethedig: Preseli-Teifi
• Rhesymu: Yn ymgorffori Mynyddoedd Preseli yn Sir Benfro ac Afon Teifi yng Ngheredigion.
5. Gorllewin Abertawe a Gŵyr
• Enw Arfaethedig: Gŵyr-Tawe
• Rhesymu: Yn cyfuno Penrhyn Gŵyr ac Afon Tawe, sy'n llifo drwy Abertawe.
6. Aberhonddu, Maesyfed, Castell-nedd a Dwyrain Abertawe (uno Aberhonddu, Maesyfed a Chwmtawe, a Chastell-nedd a Dwyrain Abertawe)
• Enw Arfaethedig: Bannau-Tawe
• Rhesymu: Mae "Bannau" yn cyfeirio at Fannau Brycheiniog, ac mae Tawe yn cyfeirio at Afon Tawe yn Abertawe.
7. Aberafan Maesteg, Rhondda ac Ogwr
• Enw Arfaethedig: Cynon-Afan
• Rhesymu: Yn ymgorffori Afon Cynon, sy'n llifo drwy Gwm Rhondda, a Chwm Afan.
8. Merthyr Tudful, Aberdâr a Phontypridd
• Enw Arfaethedig: Bannau-Taf
Rhesymu: Yn adlewyrchu'r agosrwydd at Fannau Brycheiniog ac Afon Taf, sy'n llifo drwy'r rhanbarth hwn.
9. Blaenau Gwent, Rhymni a Chaerffili
Enw Arfaethedig: Rhymni-Sirhywi
Rhesymu: Wedi'i enwi ar ôl Afon Rhymni a Dyffryn Sirhywi, sy'n nodweddion naturiol amlwg yn y rhanbarth hwn.

Math o ymatebwr

Aelod o'r cyhoedd

Mae'r sylw hwn yn cyfeirio at

Yr ardal gyfan yn cael ei harolygu.