Sylw DBCC-7748
Hoffwn ymateb i ddrafft cyntaf Parau'r Senedd gan y Comisiwn Democratiaeth a Ffiniau. Yn benodol, rwyf am gynnig dewis gwahanol o ran paru Sir Drefaldwyn a Glyndŵr gyda Dwyfor Meirionnydd.
Yn fyr, byddem yn gweld y parau yn y gogledd yn newid i fod:
- Ynys Môn a Dwyfor Meirionnydd
- Bangor a Gorllewin Clwyd
- Dwyrain Clwyd, Alun a Glannau Dyfrdwy
- Wrecsam, Glyndŵr, a Sir Drefaldwyn
Crynodeb
“Ystyriodd y Comisiwn y dewis arall o gyfuno Dwyfor Meirionnydd gyda Ceredigion Preseli, ac roedd Sir Drefaldwyn a Glyndŵr gydag Aberhonddu, Maesyfed a Chwm Tawe, fodd bynnag, roeddent o'r farn y byddai'r dewis yma yn creu dwy etholaeth Senedd fyddai'n fawr iawn ac yn lletchwith.
• Mae'r Comisiwn wedi creu etholaeth yn y Senedd sy'n fawr iawn ac yn lletchwith drwy gynnig i baru Dwyfor Meirionnydd gyda Sir Drefaldwyn a Glyndŵr.
Mae'r comisiwn yn dweud bod ei benderfyniad ar baru yn seiliedig ar gysylltiadau trafnidiaeth, cysylltiadau lleol, hanes a rennir, yr iaith Gymraeg ac ystyriaethau economaidd-gymdeithasol.
Mae'r cysylltiadau trafnidiaeth rhwng y ddwy etholaeth yn brin iawn.
o Mae'r ffin rhwng y ddwy etholaeth yn hir ond dim ond dwy ffordd A dda sy'n croesi’r ffin oherwydd y mynyddoedd sy'n ei ffurfio.
o Mae'r trên o'r Trallwng i Bwllheli yn cymryd 3 awr 20 munud. Mae'r trên o'r Trallwng i Gaerdydd yn cymryd 3 awr, er gwaethaf y ffaith ei fod yn teithio drwy Loegr.
o Mae Caerdydd yn nes ar y ffordd nag Aberdaron ar benrhyn Llŷn.
Cysylltiadau Lleol: Nid oes unrhyw gysylltiadau lleol hysbys rhwng yr etholaethau. Dim.
Hanes a Rennir: Yn yr un modd, nid oes unrhyw gysylltiadau hanesyddol rhwng y ddau bwynt hynny - nid hyd yn oed yn nheyrnasoedd hynafol dan Llewelyn Fawr ac y gellid dadlau ddim o dan Owain Glyndwr chwaith.
Daearyddiaeth: Mae un yn eistedd ar y ffin â Lloegr, mae'r llall yn wynebu Môr Iwerddon. Felly’n ddiwylliannol a chymdeithasol, nid ydynt yn gyfagos.
Cysylltiadau Economaidd Cymdeithasol: Nid oes cysylltiadau economaidd-gymdeithasol rhwng y ddwy etholaeth.
Bydd strwythur trefniadaeth cynghorau yn llanast llwyr gan fod disgwyl i'r etholaeth newydd gwmpasu'r Cynghorau Sir canlynol: Sir Ddinbych, Gwynedd, Powys, a Wrecsam. Ni all unrhyw aelod o'r Senedd wneud y cyfiawnder â hyn.
Mae fy Mharu Dewisol yn un nad yw'n ymddangos iddo gael ei ystyried gan y Comisiwn Etholiadol gan mai dim ond Dwyfor Meirionnydd a Brycheiniog a Maesyfed sy'n cael eu rhestru fel rhan o'r ystyriaeth. Fy newis yw paru Sir Drefaldwyn a Glyndwr gyda Wrecsam sy’n cadw'r etholaeth i ddau Gyngor Sir, dwy ardal Comisiynydd Heddlu a Throsedd ac mae'n llawer mwy hygyrch o ran y rhwydwaith ffyrdd.
Mae gennym eisoes y perthnasoedd gwaith wedi'u sefydlu, ychydig iawn o ymyrraeth fynyddig ac mae gennym gysylltiadau diwylliannol, hanesyddol ac economaidd-gymdeithasol llawer gwell.
Gofynnaf i'r Comisiwn Etholiadol ystyried hyn ac ailystyried. Nid yw'r cynnig a wneir yn cyd-fynd â'ch meini prawf ac mae'n anymarferol fel etholaeth. A bod yn onest, mae'n edrych fel nad yw'r Comisiwn yn poeni am ardaloedd gwledig Cymru.
Math o ymatebwr
Aelod o'r cyhoedd
Mae'r sylw hwn yn cyfeirio at
Yr ardal gyfan yn cael ei harolygu.