Skip i'r cynnwys
Home
English
  • Hafan
  • Sylwadau
  • Help

Sylw DBCC-7987

Annwyl Syr/Madam:

Rwyf yn Gynghorydd Bwrdeistref Sirol sy’n cynrychioli ward Llanilltud Faerdref ar CBS Rhondda Cynon Taf. Hoffwn wneud y sylwadau canlynol:

Teimlaf fod achos cryf dros uno etholaeth Pontypridd â Gorllewin Caerdydd, ac nid Merthyr Tudful ac Aberdâr.

Ar un adeg, roedd rhannau helaeth o Orllewin Caerdydd yn Etholaeth Seneddol Pontypridd, gan gynnwys aneddiadau Pentyrch, Creigiau, Gwaelod y Garth, Capel Llanilltern—a gadawodd pob un ohonynt yr etholaeth yn sgil y Pumed Adolygiad Cyfnodol yn 2010. Yn ddiweddar, ychwanegwyd tref Pont-y-clun, sy’n cynnwys Meisgyn a’r Groes-faen, o etholaeth Pontypridd at Orllewin Caerdydd yn sgil Adolygiad Cyfnodol 2023. Mae hyn wedi achosi annormalrwydd etholiadol, oherwydd bod rhannau o ward etholiadol ‘Gorllewin Pont-y-clun’ yn dal i fyw yn etholaeth Pontypridd.

Cefnogir ymuno â Phontypridd a Gorllewin Caerdydd ymhellach oherwydd cysylltiadau cymunedol cryf, gyda’r mwyafrif o etholaeth Pontypridd yn edrych tua’r de tuag at Gaerdydd ar gyfer gwaith, manwerthu a gweithgareddau cymdeithasol. Mae gan aneddiadau Llanharan a Llanhari gysylltiadau enwedig o gryf â Phont-y-clun, fel sydd gan Tonysguboriau a Llantrisant. Mae gan aneddiadau megis Llanilltud Faerdre, Efail Isaf, Pentre’r Eglwys a Thon-teg, gysylltiadau cryf â Chreigiau a Phentrych oherwydd eu hagosrwydd. Cefnogir hyn i gyd gan gysylltiadau trafnidiaeth cryf, gan gynnwys rheilffyrdd a bysiau—nad ydynt mor gryf ar gyfer y trigolion hyn sy’n mynd i Ferthyr ac Aberdâr.

Gan droi at Ferthyr Tudful ac Aberdâr, rwyf yn poeni nad oes gan y mwyafrif helaeth o’r trigolion sy’n byw ym Mhontypridd unrhyw gysylltiad nac affinedd â’r cynnig hwn ac y byddai’n fwy gweddus i’r etholaeth ymuno â’r Rhondda ac Ogwr. Maent yn rhannu cysylltiadau diwylliannol cryf oherwydd eu hanes diwydiannol, ond cysylltiadau seilwaith a thrafnidiaeth cryf. Amlygir hyn ymhellach drwy drosglwyddiad aneddiadau megis Ynys-y-bwl, Glyn-coch a Chilfynydd allan o Gwm Cynon ac i Bontypridd yn yr adolygiad cyfnodol diwethaf—yr oedd pob un ohonynt yn uniaethu yn gadarn â Phontypridd ac nid ag Aberdâr na Chwm Cynon.

Dylid nodi hefyd mai un o gynigion gwreiddiol Adolygiad Cyfnodol 2023 oedd uno etholaethau Rhondda a Chwm Cynon. Roedd hynny eto’n cydnabod y cysylltiadau cryf a rennir gan y ddwy etholaeth hyn.

Yn lle uno De Caerdydd a Phenarth â Gorllewin Caerdydd, byddai’n cael ei huno ag etholaeth Bro Morgannwg. Cefnogir hyn gan y ffaith bod rhannau helaeth o’r etholaeth eisoes yn rhannu ffin llywodraeth lleol yn ogystal ag aneddiadau yn Ne Caerdydd a Phenarth a oedd yn etholaeth Bro Morgannwg yn ddiweddar—ee Dinas Powys. Mae Bro Morgannwg a De Caerdydd a Phenarth yn rhannu cysylltiadau cymunedol a thrafnidiaeth cryf, ac mae’r rhan fwyaf o’r Fro yn edrych tuag at Gaerdydd ar gyfer gweithgareddau cymdeithasol, manwerthu a chyflogaeth. Mae trigolion De Caerdydd a Phenarth yn edrych tuag at y Fro ar gyfer gweithgareddau cymdeithasol a hamdden.

Yn lle uno Pen-y-bont ar Ogwr â Bro Morgannwg, byddai’n uno ag Aberafan Maesteg. Mae’r paru hyn yn gwneud synnwyr oherwydd ffiniau llywodraeth lleol a rennir; mae trigolion Aberafan a Maesteg yn edrych yn bennaf tuag at Ben-y-bont ar Ogwr ar gyfer gweithgareddau cymdeithasol, manwerthu a chyflogaeth, ac mae cysylltiadau trafnidiaeth cryf rhwng y ddau. Yn yr un modd, mae ganddynt fwy o ‘hanes a rennir’ gyda’i gilydd o’u cymharu â Phen-y-bont ar Ogwr a Bro Morgannwg.

Diolch am eich ystyriaeth yn y mater hwn, ac edrychaf ymlaen at eich ymateb cyn gynted â phosibl.


Y Cynghorydd Karl R Johnson

Cynghorydd CBS Rhondda Cynon Taf
ar gyfer Llanilltud Faerdref ac Efail Isaf

[REDACTED]

Math o ymatebwr

Cynghorydd lleol neu swyddog etholedig arall

Enw sefydliad

Pencoed Town Council

Mae'r sylw hwn yn cyfeirio at

Yr ardal gyfan yn cael ei harolygu.

Mae'r ymgynghoriad arolwg hwn bellach ar gau.

Ffyrdd eraill o ddweud eich dweud

E-bost

Gallwch ebostio eich sylwadau atom yn ymgynghoriadau@ffiniau.cymru

Ein nod yw ymateb o fewn 7 diwrnod gwaith.

Post

Gallwch bostio eich sylwadau ysgrifenedig atom.

Comisiwn Ffiniau a Democratiaeth Leol Cymru
Parc Cathays
Caerdydd
CF10 3NQ

  • Amdanom ni
  • Rhyddid gwybodaeth
  • Hygyrchedd
  • Cwcis
  • Preifatrwydd